KIỂM SOÁT CÁC LOẠI MỌT KHO
CÁC LOẠI MỌT PHỔ BIẾN
1. Mọt thuốc lá (Cigarette beetle - Lasioderma serricorne)

Tên của loại mọt này được đặt tên theo những kho lưu trữ thuốc lá mà chúng tấn công. Nó có mặt trên toàn thế giới.

HÌNH DẠNG
❖ Mọt trưởng thành:
- Thân có hình bầu dục
- Kích thước: 2–3mm
- Có màu nâu nhạt đến nâu đỏ
- Râu ngắn có hình răng cưa

❖ Ấu trùng:
- Có thân dạng chữ C
- Kích thước: 2–3mm
- Màu trắng, nhiều lông dài

ĐẶC ĐIỂM SINH HỌC VÀ TẬP TÍNH
• Mọt thuốc lá đẻ từ 30 – 42 trứng (màu trắng) vào trong thẳng nguồn thức ăn. Trứng nở trong 6 – 10 ngày khi thời tiết ấm áp, sau đó là dạng ấu trùng kéo dài 4 – 6 ngày. Mọt trưởng thành sống từ 23 – 28 ngày. Cả vòng đời kéo dài 30 – 90 ngày. 
• Chúng bay giỏi và bị thu hút bởi ánh sáng, bay khi trời vào chiều và tối
• Mọt thuốc lá tấn công ớt bột, nguyên vật liệu (bột), thức ăn động vật, các loại đậu, hạt thuốc lá, trái cây sấy khô, sách,…
• Mọt trưởng thành và bị thu hút bởi ánh sáng.

2. Mọt thóc tạp (Confused Flour Beetles - Tribolium confusum)

❖ Ấu trùng:
- Kích thước: 4 – 5mm
- Có màu trắng, sọc vàng
- Cơ thể cứng, hình trụ

ĐẶC ĐIỂM SINH HỌC VÀ TẬP TÍNH
• Mọt thóc tạp cái đẻ 300 - 500 trứng vào trong các nguyên liệu thực phẩm thông qua các vết nứt, trong bao, hoặc qua lưới bao tải chứa thực phẩm. Mọt đẻ từ 2 – 3 trứng/ngày. Trứng tồn tại từ 2 – 3 ngày rồi nở sau đó 5 – 12 ngày thành ấu trùng, chúng lột xác từ 5 – 18 lần (~7 – 8 lần). Quá trình ấu trùng kéo dài 4 – 6 ngày . Tổng vòng đời khoảng 7 tuần.
• Chúng tấn công ngũ cốc và các sản phẩm ngũ cốc, đậu Hà Lan, vỏ hạt, trái cây sấy khô, gia vị, ớt, tiêu,…
• Mọt thóc tạp bị thu hút bởi ánh sáng và không biết bay.
• Không tác hại đến sức khỏe con người, nhưng chúng có mùi khó chịu và có thể làm biến đổi vị của nguyên liệu (bột mì)

3. Mọt thuốc bắc (Drugstore beetle – Stegobium paniceum (Linnaeus))


Chúng xuất hiện chủ yếu ở các kho thảo mộc (để điều chế thuốc) hoặc kho thuốc.

HÌNH DÁNG
❖ Mọt trưởng thành:
- Kích thước: 2 – 3.5mm
- Có màu nâu, nâu đỏ
- Râu có hình chùy, 3 đốt ở đầu to và dài
- Trên cánh có nhiều lỗ nhỏ, xếp thành hàng dọc theo cánh. Mọt thuốc bắc biết bay

❖ Ấu trùng:
- Hình dạng chữ C
- Kích thước: 2 – 3mm
- Màu trắng , có nhiều lông ngắn

ĐẶC ĐIỂM SINH HỌC VÀ TẬP TÍNH
• Mọt thuốc bắc đẻ trứng hình bầu dục (màu trắng) vào trong nguồn thức ăn. Trứng nở trong vài ngày để trở thành ấu trùng, chúng lột xác từ 4 - 6 lần và cần 4 – 5 tháng để phát triển. Tổng vòng đời kéo dài có thể lên đến 7 tháng (60 – 210 ngày).
• Mọt thuốc bắc tấn công bất kỳ thực phẩm và gia vị, thuốc, bánh mì, bột mỳ,…
• Mọt trưởng thành có thể bay, bị thu hút bởi ánh sáng

4. Mọt ngũ cốc ngoại (Foreign grain beetle – Ahasverus advena)    

HÌNH DÁNG
❖ Mọt trưởng thành:
- Thân dài và dẹt, có nhiều lông ngắn
- Kích thước: 2 – 3mm
- Màu nâu đỏ
- Mặt lưng rộng, trên cánh có vân dọc theo cánh

❖ Ấu trùng:
- Thân dài 
- Kích thước: 3.5mm
- Thân màu trắng, sọc vàng

ĐẶC ĐIỂM SINH HỌC VÀ TẬP TÍNH
• Mọt cái đẻ trung bình từ 3 trứng/2 ngày. Trứng cần 4 ngày để nở. Ấu trùng phát triển từ 11-19 ngày, sau đó lột xác từ 4 - 5. Tổng vòng đời kéo dài 14-24 ngày (thường tại 270C và độ ẩm 66-92%)
• Mọt ngũ cốc ngoại thường được xem là loài “dọn rác” do chúng  ăn các mảnh vụn động thực vật và nấm trên nguyên liệu. Chúng bị thu hút bởi các hạt ẩm, mốc và xác côn trùng.
• Mọt trưởng thành bị thu hút bởi ánh sáng

CHƯƠNG TRÌNH KIỂM SOÁT DỊCH HẠI KHO 
1. Ngăn chặn: 
• Kiểm soát kỹ hàng hóa đầu vào
2. Hạn chế: 
• Kiểm soát kỹ độ ẩm thường xuyên, làm thông thoáng môi trường chứa nguyên liệu là phương pháp tối quan trọng trong việc kiểm soát 
• Loại bỏ các nguyên liệu tràn đổ 
• Loại bỏ, xử lý ngay lập tức hàng hóa bị nhiễm dịch hại, tránh thiệt hại trên diện rộng
• Hàng hóa nên để trên pallet nhựa, cách tường tối thiểu 0.5m

3. Xử lý:
• Nên lắp đặt Đèn bắt côn trùng, bẫy pheromone
• Khử trùng (có thể xử lý toàn bộ kho) hoặc xử lý nhiệt điểm
• Phun sương ULV có thể tạm thời giảm lượng PSI trong khu vực kiểm soát (Hóa chất tổng hợp có gốc pyrethrin)
• Có thể xử lý bằng cách giảm nhiệt độ xuống -180C trong 4 ngày (nếu có thể)
• Xử lý nhiệt 660C trong khoảng 22 phút (nếu có thể)

4. Theo dõi:
• Bẫy pheromone và đèn bắt côn trùng cũng được dùng như các phương tiện để theo dõi mọt